Środowisko i krajobraz wydm nadmorskich Mierzei Bramy Świny |
 |
|
Siedliska roślinne. Roślinność nadmorska wydm układa się pasowo odpowiadając poszczególnym fazom sukcesji i zasiedlania podłoża wydmowego.
 Na wydmie przedniej rozwija się właściwy zespół traw wydmowych Elymo-Ammophiletum, którego głównymi składnikami są piaskownica zwyczajna (Ammophila arenaria), wydmuchrzyca piaskowa (Elymus arenarius) oraz w mniejszej ilości (i w zależności od odcinka brzegu) mieszaniec pomiędzy piaskownicą a gatunkiem piaszczysk śródlądowych trzcinnikiem piaskowym (Calamagrostis epigejos) - piaskownica bałtycka (Ammophila baltica lub obecna nazwa Calammophila baltica). Obie piaskownice są do siebie bardzo podobne (różni je budowa źdźbła i kłosa) zwłaszcza trudno rozpoznawalne przy braku kłosa w trakcie kwitnienia. W zespole tym można także spotkać kostrzewę czerwoną w odmianie piaskowej (Festuca rubra var. arenaria). Na wydmach Mierzei Bramy Świny brak jest natomiast turzycy piaskowej (Carex arenaria) wyróżnianej w opisywanym zespole przez Piotrowską i Celińskiego (1965). Wszystkie te rośliny do swojego wzrostu potrzebują stałego zasypywania przez piasek. "Rosną razem z wydmami." Stąd też ich obecność na wydmach lub plażach sugeruje, że w takim miejscu występuje stała akumulacja eoliczna piasku. Przy wygasaniu procesów eolicznych i użyźnianiu podłoża przez obumierające szczątki roślin z poprzednich faz sukcesji na podłoże wydmowe wkraczają kolejne gatunki. Są to rośliny nie tolerujące stałego bądź intensywnego zasypywania przez piasek. Należą do zbiorowiska Helichryso-Jasionetum porastającego ustabilizowane wydmy białe, gdzie zaczyna się rozwijać profil glebowy. Szerokość pasa tego zbiorowiska jest bardzo różna i zależna od dynamiki wydm nadmorskich. Tam, gdzie wydmy są nieustannie abradowane zbiorowisko to może zanikać zupełnie. Najczęściej spotykane tu gatunki roślin to jastrzębiec baldaszkowaty (Hieracium umbellatum var. dunense), kocanki piaskowe (Helichrysum arenarium), kostrzewa czerwona - odmiana piaskowa (Festuca ruba sp. arenaria), bylica polna (Artemisia campestris var. sericea), jasieniec piaskowy (Jasione montana), groszek nadmorski (Anthyllis vulneraria), turzyca piaskowa (Carex arenaria), szczotlicha siwa (Corynephorus canescens), mikołajek nadmorski (Eryngium maritimum), fiołek trójbarwny (Viola tricolor ssp. maritima), kruszczyk czerwony (Epipacis atrorubens), rozchodnik ostry (Sedum acre) oraz pojawiające się mchy i porosty. W naturalnych warunkach w tym zbiorowisku pojawia się wierzba piaskowa (Salix arenaria) lub gatunki innych wierzb w odmianie piaskowej, wtórnie zdziczałe po uprzedniej introdukcji przez człowieka (np. Salix daphnoides). Średnio zespół ten pokrywa do 15 gatunków (Piotrowska, Celiński 1965). Jest tu więc znacznie więcej roślin niż na wydmie przedniej. Ostatnią fazę sukcesji na piaszczystych wydmach stanowi nadmorski bór bażnowy (>Empetro-Pinetum) w jednej ze swoich odmian: na skrajnie suchym podłożu z porostami, na bardziej wilgotnym z mchami lub borówkami (Wojterski 1964). Dla boru poza sosną charakterystyczne są liczne mchy i porosty a także gatunki zielne i krzewinkowe jak Melapyrum pratense, Polypodium vulgare, Calluna vulgaris czy trawa Deschampsia flexuosa. Wkraczanie kolejnych faz sukcesji roślinności uzależnione jest od stopnia żyzności podłoża oraz od tempa wygasania procesów eolicznych - stabilizowania piaszczystego podłoża.  |
WNP US mgr Tomasz A. Łabuz Wykorzystanie materiałów tylko |