Środowisko i krajobraz wydm nadmorskich Mierzei Bramy Świny |
Krótkookresowe procesy eoliczne na odcinku akumulacyjnym Zmiany krótkookresowe rzeźby eolicznej często są niezauważalne, ze względu na niestabilność
podłoża piaszczystego. Zmieniające się kierunki i prędkości wiatru bardzo szybko potrafią
przebudować mikro- i mezorzeźbę plaży. Przy dużej ilości nawiewanego materiału mogą zostać zasypane
laguny plażowe, utworzone wydemki embrionalne cieniu przeszkód rozrzuconych na plaży.
Każdy obiekt, przedmiot znajdujący się na plaży, a "wystający" ponad jej powierzchnię stanowi
przeszkodę dla transportowanego przez wiatr piasku. Powoduje on tzw. wzrost szorstkości
podłoża i wyhamowuje prędkość strumienia wiatru, z którego wtrącany materiał jest osadzany
przed przeszkodą jeśli prędkości wiatru nie są duże lub za przeszkodą przy większych prędkościach
wiatru. Przeszkodą taką może być kawałek drewna, pień, konar, klocek drewniany lub butelka wyrzucane
przez morze. Przeszkodą może także być kępa traw rosnących na plaży. Przeszkody większe jak budki
sezonowe, infrastruktura turystyczna na plaży zatrzymują zupełnie transportowany przez wiatr osad,
który w ten sposób nie trafia na wydmę, a jest w trakcie aktywności rekreacyjnej plażowiczów jest
roznoszony po plaży lub z powrotem do morza.
Przy niewielkich prędkościach wiatru i niskich przeszkodach materiał osadzany jest nie w cieniu
lecz przed przeszkodą, przed którą spadająca prędkość strumienia wiatru powoduje wytracanie i
osadzanie piasku. Powstająca przed taką przeszkodą forma eoliczna osiąga wysokość taką jaką ma
przeszkoda wywołująca efekt szorstkości podłoża dla wiatru.
Poniżej zaprezentowano zmiany rzeźby i roślinności na testowym poletku (o wymiarach 5x5 m)
położonym na plaży górnej u podnóża wydmy przedniej. Poletko to znajduje się w środkowej części
brzegu mierzei na 420 km UMS. Poletko to leży na wysokości od 1,5 do 2 m nad poziomem morza.
Jedynie w trakcie bardzo silnych sztormów może być zalewane przez fale (np. sztorm z 6.12.03,
gdy poziom morza podniósł się o 1 metr). Tak więc rzeźba tej części plaży jest modelowana przez
procesy eoliczne. Zmiany jakie są obserwowane w jego obrębie związane są z akumulacją i deflacją
powodowaną przez wiatr.
|
WNP US mgr Tomasz A. Łabuz Wykorzystanie materiałów tylko |